Nghìn năm văn hiến – “Từ đầu ...3000 tiến sĩ.”- Trang 15 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)
Đến thăm Văn Miếu, du khách nước ngoài ngạc nhiên vì điều gì?
Đến thăm Văn Miếu, du khách nước ngoài rất ngạc nhiên khi biết từ năm 1075, nước ta đã mở khoa thi tiến sĩ. Ngót 10 thế kỉ, tính từ khoa thi năm 1075 đến khoa thi cuối cùng vào năm 1919, các triều vua Việt Nam đã tổ chức được 185 khoa thi, lấy đỗ gần 3000 tiến sĩ.
Xác định bộ phận trạng ngữ (TN), chủ ngữ (CN), vị ngữ (VN) trong câu: (1 điểm)
Đã bao năm, anh hầu như quên mất là anh đã có một cuộc đời khác hẳn của mình.
Các chiến sĩ Việt Nam đã hỏi người tù binh da đen những gì? (0,5 điểm)
Em hãy tả ngôi nhà của em.
Gợi ý:
a) Mở bài: Giới thiệu địa điểm, đặc điểm dễ nhận biết nhất của ngôi nhà.
b) Thân bài:
- Miêu tả đặc điểm bên ngoài của ngôi nhà:
+ Nhà lớn hay nhỏ? Cũ hay mới? Được làm bằng gì? (Xây kiên cố bằng gạch hay được làm bằng gỗ, bằng tre?)
+ Hình dáng của nó? (Chữ nhật, hình hộp, hình chữ L hay chữ T...)
+ Màu sơn, đặc điểm nổi bật của ngôi nhà khi nhìn vào.
- Miêu tả đặc điểm của ngôi nhà: Miêu tả từ ngoài vào trong, từ trên xuống dưới.
+ Cổng nhà, cửa vào nhà, các cửa sổ... làm bằng gì?
+ Mái nhà lợp bằng gì? Màu với trần, tường? Nền nhà?...
+ Các phòng trong nhà: Mấy phòng? Gồm những phòng nào? Cách bài trí trong từng phòng ra sao? Gắn bó với các sinh hoạt của gia đình và bản thân em như thế nào?
c) Kết bài: Nêu tình cảm của em đối với ngôi nhà ấy.
Đọc thầm và trả lời câu hỏi. (6,5 điểm)
Người tù binh da đen
Đêm xuống, trong khu rừng âm u, những đống lửa nhóm lên xôn xao dưới những thân cây cao vút. Người tù binh da đen ngồi trên một tảng đá bâng khuâng nhìn những chiến sĩ Việt Nam đang cười đùa với nhau. Một nhóm vẫy anh lại, anh rụt rè đi tới:
- Thế nào, anh bị bắt có buồn lắm không? Có sợ không?
Người lính da đen vẫn cười, không dám trả lời thế nào. Anh chiến sĩ hỏi:
- Anh có con chưa?
- Có rồi, hai con gái.
- Chúng lớn chứ? Có bằng con gái tôi đây không? - Anh chiến sĩ Việt Nam rút trong túi ra một cuốn sổ tay trong đó có ảnh con gái anh. Người lính da đen không dám cầm lấy cuốn sổ, chỉ ghé mắt nhìn và gật đầu:
- Một đứa bằng đấy, một đứa bé hơn.
- Tên chúng nó là gì?
Hai mắt người lính da đen xa mờ đi. Anh chiến sĩ đứng tuổi lại hỏi:
- Sao tóc anh đã hoa râm thế còn đi lính cho Pháp?
Người tù binh ngồi ngay ra, rồi bỗng chảy nước mắt. Giọng ngắc ngứ vừa nói vừa ra hiệu. Anh bắt đầu kể chuyện. Anh là người Ma-Rốc, làm thợ mộc ở một làng vùng núi. Nhà có một mẹ già và hai anh em. Pháp đến bắt lính. Người em bỏ trốn vào rừng... Những hình ảnh quê hương xa xôi lại hiện lên dồn dập như gọi anh trở về nguồn gốc cũ. Đã bao năm, anh hầu như quên mất là anh đã có một cuộc đời khác hẳn của mình.
(Theo Nguyễn Đình Thi)
Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.
Bài “Người tù binh da đen” của tác giả nào? (0,5 điểm)
Trước cổng trời – Trang 80 – SGK Tiếng Việt 5 (T1).
Vì sao địa điểm tả trong bài thơ được gọi là “cổng trời”?
Từ “cần” trong câu nào dưới đây được dùng với nghĩa gốc? (0,5 điểm)
Vì sao sau khi nói chuyện, người tù binh da đen lại thay đổi thái độ? (0,5 điểm)
Trong hai câu dưới đây, từ “mắt” trong câu nào mang nghĩa gốc, trong câu nào mang nghĩa chuyển? (1 điểm)
a) Quả na mở mắt
b) Đôi mắt của bé mở to