Quyền lực trong xã hội cổ đại Địa Trung Hải thuộc về chủ nô, chủ xưởng, nhà buôn.

Lịch sử Việt Nam suốt thời gian tồn tại đều chịu ảnh hưởng của chính sách đối ngoại của các triều đại phong kiến Trung Quốc. Đó là chính sách xâm lược và bành chướng lãnh thổ. Việt Nam trở thành đối tượng của tất cả các triều đại phong kiến Trung Quốc (nhà Triệu, 1 ngàn năm Bắc thuộc, Tống, Nguyên-Mông, Minh, Thanh)

Nhà nước phong kiến Việt Nam trong các thế kỉ XI-XV thời kì phát triển hoàn chỉnh của chính nhà nước được xây dựng theo thể chế quân chủ chuyên chế. Đứng đầu là vua-nắm mọi quyền hành cai quản đất nước.

Cuối năm 1885, Đảng Quốc đại, chính đảng đầu tiên của giai cấp tư sản Ấn Độ được thành lập – đánh dấu giai đoạn bước lên vũ đài chính trị của tư sản ở đây.

SGK 11 trang 13- Hiệp ước Nam Kinh (1842) giữa chính quyền Mãn Thanh với thực dân Anh – đánh dấu mốc mở đầu quá trình biến Trung Quốc từ một nước phong kiến độc lập thành nước nửa thuộc địa nửa phong kiến

Khác với châu Á, châu Phi, các nước Mĩ Latinh đã giành độc lập từ Tây Ba Nha, Bồ Đầu Nha từ rất sớm (đầu XIX). Tuy nhiên, ngay sau khi giành được độc lập nhân dân Mĩ Latinh còn phải tiếp tục đấu tranh chống sự bành trướng và âm mưu biến khu vực này thành “sân sau” của Mĩ.

Khởi nghĩa Hương Khê được coi là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong tròa Cần Vương bởi các lí do: thời gian lâu nhất, quy mô địa hình hoạt động lớn (4 tỉnh Thanh, Nghệ Tĩnh và Quảng Bình), tổ chức chặt chẽ (chuẩn bị lực lượng, khí giứi sẵn sang, tự chế tạo súng…chia thành 15 thứ quân hoạt động khắp các địa bàn) và lập được nhiều chiến công gây cho Pháp nhiều tổn thất lớn

Năm 1868, Nhật Bản thực hiện cuộc Duy tân Minh Trị đạt được nhiều thành tựu đưa nước Nhật không những thoát khói thân phận thuộc địa mà còn trở thành một nước đế quốc hung mạnh ở châu Á. Nhật Bản trở thành hình mẫu của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Nhiều văn thân sĩ phu cho rằng muốn đất nước phát triển cần đi theo con đường duy tân của Nhật Bản. Bằng chứng Phan Bội Châu tổ chức phong trào Đông du đưa học sinh học tại Nhật, Phan Châu Trinh thực hiện phong tròa Duy tân đi liền với cải cách kinh tế, giáo dục, lối sống.

Theo chính sách “chia để trị” thực dân Pháp chia Việt Nam thành: Bắc Kì, Trung Kì, Nam Kì với 3 chế độ chính trị khác nhau. Bắc Kì và Trung Kì là hai xứ bảo hộ vẫn còn giữa lại chính quyền phong kiến về hình thức, Nam Kì là đất thuộc địa hoàn toàn do Pháp nắm giữ

Hạn chế lớn nhất trong quá trình hoạt động cứu nước của Phan Bội Châu là ý đồ cầu viện Nhật Bản là sai lầm nguy hiểm đã là đế quốc thì bản chất giống nhau. Vấn đề đồng văn đồng chủng không phải là lí do Nhật giúp Việt Nam chống Pháp.

Với tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp nên phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa du nhập vào Việt Nam. Tuy nhiên, khi tiến hành khai thác, Pháp vẫn duy trì phương thức khai thác bóc lột phong kiến trên mọi lĩnh vực kinh tế và đời sống xã hội. Nền kinh tế nửa thuộc địa nửa ohong kiến.

Mục địch và vai trò quan trọng nhất của Liên hợp quốc là duy trì hòa bình và an ninh thế giới sau chiến tranh.

Hiến chương là văn kiện quan trọng nhất bởi nó nêu rõ:

-Mục đích hoạt động: duy trì hòa bình an ninh, phát triển mối quan hệ hữu nghị.

-Nguyên tắc hoạt động có tổ chức (5 nguyên tắc SGK).

Đây là hai nội dung có vai trò quan trọng nhất, nắm giữ vai trò chỉ đạo mọi hoạt động của Liên hợp quốc qua tất cả các giai đoạn.

Các nước đế quốc sau chiến tranh thực hiện chính sách đối ngoại là bành trướng xâm lược (các nước Tây Âu quay trở lại xâm lược một số nước, Mĩ thành lập khối quân sự NATO ngăn cản sự phát triển phong trào giải phóng dân tộc thế giới) Liên Xô là thành trì hòa bình, tích cực ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.

Trước tình trạng khủng hoảng trầm trọng ở Liên Xô đã đề ra những chính sách cải tổ đất nước. Trong đó quan trọng nhất về chính trị dưới sự lãnh đạo của Goocbachop là thực hiện đa nguyên chính trị, nhiều đảng đối lập xuất hiện làm suy yếu vai trò, vị trí của Đảng Cộng sản Liên Xô và sự lãnh đạo của Nhà nước Xô viết.

Tháng 12/1978, Trung Quốc đề ra đường lối đổi mới sau đó được nâng lên thành đường lối chung lấy phát triển kinh tế làm trung tâm.

Nhiều nước Tây Âu sau chiến tranh tham gia vào khối quân sự NATO, Mĩ thông qua Kế hoạch Mác-san viện trợ 17 tỉ USD cho các nước này với mục đích giúp các nước Tây Âu khôi phục kinh tế nhưng thực chất là một trong những biện pháp để Mĩ khống chế các nước đồng minh.

Hiệp ước hòa bình Xan Phranxico (8/9/1951) chấm dứt chế độ chiếm đóng của Đồng minh năm 1952.

Đó là sự xuất hiện của trật tự hai cực Ianta dẫn đến tình trạng đối đầu gay gắt giữa hai siêu cường, hai phe mà đỉnh cao là chiến tranh lạnh kéo dài hơn 4 thập kỉ. Tuy nhiên, trước hết các quốc gia vẫn tồn tại hòa bình, vừa đấu tranh, vừa hợp tác.

Trong lĩnh vực công nghệ sinh học với những đột phá phi thường trong công nghệ di truyền, công nghệ tế bào, công nghệ vi sinh,… dẫn tới “cách mạng xanh”trong nông nghiệp với những giống lúa mới có năng suất cao, chịu bệnh tốt. Nhờ những thành tựu này, năng suất lao động cao giải quyết được vấn đề lương thực cho con người.

Nguyễn Ái Quốc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (6/1925) nhằm tổ chức và lãnh đạo quần chúng đoàn kết, tranh đấu để đánh đổ đế quốc chủ nghĩa Pháp và tay sai để tự cứu lấy mình.

Việt Nam Quốc dân đảng là một đảng chính trị theo xu hướng dân chủ tư sản.

Chủ trương “vô sản hóa” (1928) của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên đã truyền bá lí luận giải phóng dân tộc vào trong phong trào yêu nước cả nước, đặc biệt là phong trào công nhân. Chính vì thế công nhân được nâng cao ý thức chính trị, đấu tranh không chỉ vì mục tiêu kinh tế mà còn có sự liên kết giữa các phong trào khác, mà không bị bó hẹp trong một phạm vi nhất định nào.

Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, do ảnh hưởng tư tưởng Tam dân của Tôn Trung Sơn, phong trào yêu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản phát triển mạnh mẽ. Tiêu biểu nhất là sự ra đời của Việt Nam Quốc dân đảng.

Phong trào cách mạng 1930-1931 mới chỉ thành lập được liên minh công-nông chưa thành lập mặt trận dân tộc thống nhất. Phải sang giai đoạn 1936-1939, mặt trận này mới được thành lập để chống đế quốc và tay sai.

Nhiệm vụ trước mắt của hai phong trào được xác định như sau:

-Phong trào cách mạng 1930-1931: chống đế quốc và phong kiến tay sai giành độc lập

-Phong trào cách mạng 1936-1939: do quy định hoàn toàn bởi lịch sử thế giới và trong nước có nhiều thay đổi. Tại Hội nghị 7/1936, Đảng đã xác định nhiệm vụ trước mắt của cách mạng Đông Dương là: chống chế độ phản động thuộc địa, chống phát xít, chống chiến tran, đòi tự do, dân sinh dân chủ, cơm áo hòa bình.

Đại hội đã quyết định nhiều vấn đề quan trọng: xác định kẻ thù là chủ nghĩa phát xít; nhiệm vụ trước mắt chống phát xít, mục tiêu đấu tranh là giành dân chủ, bảo vệ hòa bình.

Sau thất bại ở Việt Bắc thu đông (1947), Pháp chuyển từ “đánh nhanh thắng nhanh” sang đánh lâu dài, thực hiện chính sách “dùng người Việt đánh người Việt, lấy chiến tranh nuôi chiến tranh”.

Tháng 6/1950, Đảng và Chính phủ quyết định mở chiến dịch Biên giới nhằm tiêu diệt một bộ phận sinh lực ddihcj, khai thông đường sang Trung Quốc và thế giới, mở rộng và củng cố căn cứ địa Việt Bắc tại đà thúc đẩy cuộc kháng chiến tiến lên.

Tháng 3/1951, mặt trận Liên Việt, Mặt trận Khơme Ítxarắc, Mặt trận Lào Ítxala họp Hội nghị đại biểu để thành lập Liên minh nhân dân Việt-Miên-Lào, tăng cường khối đoàn kết ba nước trong đấu tranh chống kẻ thù chung là thực dân Pháp và can thiệp Mĩ.

Kế hoạch Nava gồm 2 bước:

Bước 1: giữ thế phòng ngữ Bắc Bộ, tiến công bình định Trung Bộ và Nam Đông Dương

Bước 2: chuyển lực lượng ra Bắc Bộ, tiến công chiến lược giành thắng lợi tuyết định

Bản thân kế hoạch Nava đã thể hiện sự khó khăn và mâu thuẫn trong việc sắp xếp giữa tập trung và phân tán lực lượng đối với những địa bàn chiếm đóng.

Phương hướng chiến lược của ta trong đông xuân 1953-1954: “Tập trung lực lượng mở những cuộc tấn công vào những hướng quan trọng về chiến lược mà địch tương đối yếu…”

Chiến thắng “Áp Bắc” của nhân dân ta dấy lên phong trào “Thi đua Ấp Bắc, giết giặc lập công” trong cả nước.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng (9/1960) đã xác định nhiệm vụ cách mạng từng miền và nhiệm vụ chung của cả nước.

Được coi là “Ấp Bắc” đối với Mĩ, chiến thắng Vạn Tường chứng minh lực lượng cách mạng miền Nam đủ sức đương đầu và đánh bại quân viễn chính Mĩ.

Hiệp định Pải 1973 năm ta đã đánh cho “Mĩ cút” song “ngụy chưa nhào”, đây là điều khoản quan trọng tạo ra điều kiện thuận lợi so sánh lực lượng có lợi cho ta để hoàn thành kế hoạch giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất đất nước.

-Chiến tranh cục bộ: sử dụng quân viễn chính Mĩ là chủ yếu.

-Việt Nam hóa chiến tranh: sử dụng quân đội Sài Gòn là chủ yếu với âm mưu “dùng người Việt trị người Việt”.

Điểm giống nhau đều là chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới của Mĩ.

Hội nghị lần thứ 24 Ban Chấp hành Trung ương Đảng đề ra nhiệm vụ hoàn thành thống nhất đất nước về mặt nhà nước. Nghị quyết của Đảng nêu rõ: “Thống nhất đất nước vừa là nguyện vọng thiết tha của nhân dân cả nước, vừa là quy luật khách quan của sự phát triển cách mạng Việt Nam, của lịch sử dân tộc Việt Nam”.

SGK 12, trang 202- Với kết quả của kì họp thứ nhất Quốc hội khóa VI, công việc thống nhất đát nước về mặt nahf nước đã được hoàn thành.