Cách giải bài toán bằng cách lập phương trình cực hay: Bài toán tìm số tự nhiên
-
5138 lượt thi
-
13 câu hỏi
-
30 phút
Danh sách câu hỏi
Câu 1:
Tìm một số tự nhiên có hai chữ số, biết rằng:
– Tổng hai chữ số là 12
– Nếu đổi chỗ hai chữ số thì được một số mới lớn hơn số đó là 36.
Gọi số cần tìm là 
= 10a +b (a, b ∈ N; 0 < a < b < 10) .
Ta có a + b = 12 hay b = 12 - a
Khi đổi chỗ hai chữ số thì ta được số mới là 
= 10b + a
Số mới lớn hơn số cũ 36 đơn vị nên ta có phương trình 10a + b + 36 = 10b + a
Giải phương trình:
10a + b + 36 = 10b + a
⇔ 9a + 36 = 9b
⇔ a + 4 = b
⇔ a + 4 = 12 – a
⇔ 2a = 8
⇔ a = 4 ⇒ b = 8 (tmđk)
Vậy số cần tìm là 48.
Câu 2:
Một số tự nhiên có 5 chữ số. Nếu thêm chữ số 1 vào bên phải hay bên trái số đó ta được một số có 6 chữ số. Biết rằng nếu viết thêm vào bên phải số đó thì được một số lớn gấp ba lần số nhận được khi ta viết thêm vào bên trái số đó. Tìm số đó.
Gọi số có 5 chữ số cần tìm là x (x ∈ N; 10000 ≤ x ≤ 99999)
Khi thêm 1 vào bên phải số đó ta được số mới là số có 6 chữ số với chữ số hàng đơn vị là 1:
Khi đó số đã cho là số chục và số mới được viết là: 10x + 1.
Khi thêm 1 vào bên trái số đó ta được số mới là số có 6 chữ số với chữ số hàng trăm nghìn là 1
Khi đó số đã cho là số đơn vị và số mới được viết là: 100000 + x.
Theo đề bài ra nếu viết thêm 1 vào bên phải số đó thì được một số lớn gấp ba lần số nhận được khi ta viết thêm 1 vào bên trái số đó nên ta có phương trình
10x + 1 = 3(100000 + x)
⇔ 7x = 299999
⇔ x = 42857 (tmđk)
Vậy số cần tìm là 42857
Câu 3:
Một số có hai chữ số, trong đó chữ số hàng chục gấp 3 lần chữ số hàng đơn vị. Nếu đổi chỗ hai chữ số ta được một số có hai chữ số nhỏ hơn số ban đầu 18 đơn vị. Tìm số đó.
Gọi chữ số hàng đơn vị của số cần tìm là x (0 < x ≤ 3)
Chữ số hàng chục là 3x
Khi viết số đó trong hệ thập phân ta viết được là: 3x.10 + x = 31x
Khi đổi chỗ hai chữ số ta được số mới có chữ số hàng chục là x và chữ số hàng đơn vị là 3x. Khi viết số mới trong hệ thập phân ta viết được là: x.10 + 3x = 13x.
Vì số mói nhận được nhỏ hơn số ban đầu là 18 đơn vị nên ta có phương trình:
13x + 18 = 31x
⇔ 18 = 18x
⇔ x = 1 (thỏa mãn ĐK)
Vậy số có hai chữ số cần tìm là 31
Câu 4:
Một số tự nhiên có hai chữ số có tổng các chữ số bằng 7. Nếu thêm chữ số 0 vào giữa hai chữ số ta được một số có 3 chữ số lớn hơn số đã cho là 180. Tìm số đó.
Gọi số tự nhiên có hai chữ số cần tìm là = 10a + b (a, b ∈ N,0 < a ≤ 7, 0 ≤ b < 7)
Ta có a + b = 7 .
Khi thêm chữ số 0 vào giữa ta được số 
= 100a + b
Vì số mới hơn số đã cho 180 nên ta có phương trình:
100a + b = 10a + b + 180
⇔ 90a = 180
⇔ a = 2 (tmđk)
⇒ b = 7- a = 5
Vậy số tự nhiên có hai chữ số cần tìm là 25.
Câu 5:
Hiệu của hai số bằng 50. Số này gấp ba lần số kia. Tìm hai số đó.
Gọi số nhỏ là x (x > 0), số lớn là 3x
Vì hiệu hai số là 50 nên ta có phương trình:
3x – x = 50 ⇔ 2x = 50 ⇔ x = 25 (tmđk)
Vậy hai số cần tìm là 25 và 25.3 = 75
Câu 6:
Một số có 2 chữ số . Biết rằng chữ số hàng đơn vị gấp 3 lần chữ số hàng chục. Nếu đổi chỗ 2 chữ số cho nhau được số mới lớn hơn số cũ 54 đơn vị. Tìm số ban đầu
Gọi số cần tìm là = 10a + b (a, b ∈ N. 0 < a < b < 10)
Ta có b = 3a
Khi đổi hai chữ số ta được số = 10b + a
Vì số mới lớn hơn số cũ 54 đơn vị nên ta có phương trình: 10b + a – 54 = 10a + b
⇔ 9b – 9a = 54
⇔ 9.3a – 9a = 54
⇔ 18a = 54
⇔ a =3 (tmđk)
Vậy số ban đầu cần tìm là 39.
Câu 7:
Tìm một số có hai chữ số biết rằng nếu viết thêm 5 vào bên phải số đó ta được số gấp 9 lần số đã cho khi cộng thêm 3.
Gọi số cần tìm là x (x∈ N, 10 ≤ x ≤ 99)
Khi viết thêm 5 vào bên phải số đó ta được số mới là số có 3 chữ số với chữ số hàng đơn vị là chữ số 5. Khi đó số đã cho là số chục và số mới được viết là: 10x + 5.
Số ban đầu khi cộng thêm 3 là: x + 3
Theo bài ra ta có phương trình:
10x + 5 = 9(x + 3)
⇔ 10x + 5 = 9x + 27
⇔ x = 22
Vậy số cần tìm là số 22.
Câu 8:
Tìm số tự nhiên có bốn chữ số biết rằng nếu viết thêm một chữ số 1 vào đằng trước và một chữ số 1 vào đằng sau số đó thì số đó tăng gấp 21 lần
Gọi số có 4 chữ số cần tìm là x (x ∈ N, 1000 ≤ x ≤ 9999)
Khi viết thêm 1 vào đằng trước và đằng sau số đã cho ta được số có sáu chữ số với chữ số hàng trăm nghìn và chữ số hàng đơn vị đều là chữ số 1. Số mới được viết là: 100000 + 10x + 1
Vì số mới gấp 21 lần số cũ nên ta có phương trình: 100000 + 10x + 1 = 21x
⇔ 11x = 100001 ⇔ x = 9091(tmđk)
Vậy số cần tìm là 9091
Câu 9:
Một phân số có tử số bé hơn mẫu số là 11, nếu bớt tử số đi 7 đơn vị, tăng mẫu số lên 4 đơn vị thì sẽ được phân số nghịch đảo của phân số đã cho. Tìm phân số ban đầu?
Gọi tử số của phân số cần tìm là x (x ϵ Z)
Mẫu số của phân số đó là x + 11
Ta được phân số: 
Khi giảm tử số đi 7 đơn vị ta được x – 7, tăng mẫu lên 4 đơn vị thì mẫu mới là x + 15
được phân số mới là 
phân số mới là nghịch đảo của phân số ban đầu nên ta có:
Câu 10:
Tổng của hai số bằng 51. Tìm hai số đó biết rằng số thứ nhất bằng số thứ hai.
Gọi số thứ nhất là x (x < 51)
Số thứ hai là 51 – x
Theo điều kiện đề bài 
số thứ nhất bằng 
số thứ hai nên ta có phương trình:
Câu 13:
Cho hai số tự nhiên, biết thương của hai số là 3. Nếu thêm 10 vào số bị chia và giảm số chia đi một nửa thì hiệu của hai số mới là 30. Tìm hai số đó.
Gọi số chia ban đầu là x (x > 0)
Số bị chia là 3x
Khi thêm 10 vào số bị chia ta được số bị chia mới là 3x + 10, và giảm số chia đi một nửa thì số chia mới là 
Hiệu của hai số mới là 30 nên ta có phương trình:
3x + 10 - = 30
⇔ 6x + 20 – x = 60
⇔ 5x = 40 ⇔ x = 8 (tm đk)
Vậy số chia ban đầu là 8 và số bị chia là 24.